wtorek, 26 listopada 2013

Wsparcie dla Muzem Polskiego w Rapperswilu* Soutien au Muséé Polonais à Rapperswil

     Przekazujemy wiadomość Muzeum Polskiego w Rapperswilu, które prosi o podpisanie petycji oraz o wsparcie w bardzo ważnej sprawie: 
     Losy naszego Muzeum są poważnie zagrożone (szczegóły znajdują się na stronie muzeum-polskie). Zwracamy się z prośbą o poparcie inicjatywy zbierania głosów w sprawie utrzy­mania Muzeum Polskiego na Zamku w Rapperswilu. Uważamy że tak długa tradycja polskiej instytucji kulturalnej, tworzonej przez emigrantów, warta jest utrzymania. Prosimy o solidarność. Będziemy serdecznie wdzięczni za podpisanie naszej petycji protestacyjnej, propagowanie jej w szerszych kręgach i przesłanie naszego linku dalej: www.muzeum-polskie.org
Z góry dziękujemy za poparcie!
Łączymy serdeczne pozdrowienia

Zespół Muzeum Polskiego w Rapperswilu
***

     Nous transmettons le message du Musée Polonais à Rapperswil, qui demande de signer une pétition pour soutenir une cause très importante:
     L'existence de notre Musée est  sérieusement menacée (les détails se trouvent sur la page muzeum-polskie). Nous demandons le soutien de l'initiative de collecte de votes pour maintenir le Musée polonais au Château de Rapperswil. Nous pensons que ce symbole de la culture et histoire polonaise en Suisse, créé par des émigrés est digne d'existence. Merci pour votre solidarité. Nous vous en sommes sincèrement reconnaissants, pour vos signatures et pour promouvoir dans des cercles plus larges ce lieu. Merci de faire passer notre lien: www.muzeum-polskie.org

Nous vous adressons nos salutations les meilleures
L'équipe du Musée Polonais à Rapperswil
Muzeum Polskie w Rapperswilu.
Fot. facebook
W razie problemow z podpisaniem petycji prosimy o kontakt: muzeum.polskie@muzeum-polskie.org
Pour tous les questions sur ce sujet veuillez contacter: muzeum.polskie@muzeum-polskie.org

piątek, 22 listopada 2013

Wieczór z kabaretem* Soirée cabaret

     W polskiej kinematografii dość często pojawiają się motywy związane ze Szwajcarią. Ale o kinie już wspominaliśmy, przyszedł czas na kabaret i na satyrę. O córkach jednego Turka, które pewnego dnia uciekły do Zurychu i co z tego wynikło śpiewa Artur Andrus - dziennikarz, autor tekstów piosenek, poeta, artysta kabaretowy. Tekst piosenki „Cyniczne córy Zurychu” oraz wypowiedź samego autora na ten temat znajdziecie tutaj: arturandrus.bloog.pl/Cyniczne-cory-Zurychu
***
     Dans le cinéma polonais apparaissent assez souvent des sujets liés à la Suisse. Nous avons déjà cité un de ces films, il est temps de passer au cabaret et à la satire. Artur Andrus, journaliste, auteur, compositeur, poète et comédien polonais chante l'histoire des six filles d'un Turc qui ont un jour fuit à Zurich et ce qui est advenu d'elles. Les paroles de „Les filles cyniques de Zurich” et un commentaire du même auteur sur cette chanson se trouvent ici (version polonaise) arturandrus.bloog.pl/Cyniczne-cory-Zurychu


Wersja z Grupą MoCarta jest jeszcze ciekawsza: www.youtube.com/watch?v=GPAUmmd7K5o

środa, 20 listopada 2013

Kilka propozycji na koniec tygodnia 22-24 listopada * Quelques propositions pour la fin de la semaine du 22-24 novembre

     To przysłowie chyba nigdy nie straci na aktualności: „Środa minie, tydzień zginie”- czas pomyśleć o przyjemnym spędzeniu końca tygodnia. Tematyka świąteczna zagości na dobre, ale będą też wydarzenia związane nie tylko z Bożym Narodzeniem. Ogrzewanie, energia, meble, dekoracje, moda w blasku drogiej i ładnej biżuterii. Przy okazji coś do jedzenia i picia. Dobrze się składa dla tych, co zaplanowali w ten week-end wybrać się poza Neuchâtel, a pozostali może jeszcze zmienią zdanie.
***
     Ce proverbe probablement sera toujours d'actualité: „Mercredi passe, la semaine se casse”- il est temps de penser à organiser une belle fin de semaine. Des sujets liés au Noël s'invitent, mais d'autres événements seront également à notre disposition, liés au chauffage, à l'énergie renouvelable, au mobilier, à la décoration, à la mode et aux bijoux très jolis et très chers. A manger et à boire aussi. Cela tombe bien pour ceux qui ont prévu de partir ce week-end en dehors de Neuchâtel, tandis que d'autres peut-être changeront encore d'avis.

1. Drzwi otwarte Wyższej Szkoły ARC* Haute École ARC - portes ouvertes 

Szkoła uczy zarządzania, administracji, konserwacji oraz restaurowania zabytków, mikrotechnologii oraz innych dziedzin związanych z inżynierią elektroniczną, a nawet jak zostać pielęgniarką/-rzem. Okazja do zapoznania się z zakresem nauczania już za dwa dni, bo profesorowie i studenci poświęcą swój czas do całkowitej dyspozycji publiczności.

KIEDY: w sobotę, od godz. 10.00 do 16.00
GDZIE: Campus Arc, Espace de l'Europe 11, Neuchâtel
DLA KOGO: dorośli i dzieci zainteresowani wspomnianymi dziedzinami


2. Szwajcarskie Jarmarki Bożonarodzeniowe* Les marchés de Noël en Suisse
www.basel.com

Wszystko co dotyczy Świąt Bożego Narodzenia. Jedni sprzedają, a drudzy kupują, trudno przejść obojętnie i tylko się przyglądać, kiedy w powietrzu przyjemnie rozchodzi się woń grzanego wina oraz innych smakołyków. Jarmarki rozpoczynają się już w ten piątek (Montreux, Lausanne), w tę sobotę (Genève) i zazwyczaj kończą się w tygodniu poprzedzającym Boże Narodzenie. Największym jarmarkierm w Szwajcarii podobno jest ten w Bazylei (od 28 listopada), najpiękniejszym zaś ten w Montreux. Cóż, przekonajcie się sami.

INFO: www.famillesuisse.ch/fr,
http://www.montreuxnoel.ch/http://www.noel-lausanne.ch/www.basel.com/fr


3. Dzień i wystawa znaczka pocztowego* Journé et l'exposition du Timbre
Colombe de Bâle. Fot.wikipedia

W dzieciństwie pewnie wielu z nas z zapałem zbierało znaczki, z niecierpliwością czekając na każdy list. Jeśli coś jeszcze w Was pozostało z tamtych czasów, to wybierzcie się na wystawę filatelistyczną, która przypada w Dniu Znaczka Pocztowego. Znaczek wynaleźli Brytyjczycy, ale pierwszy kolorowy powstał w 1845 r. w Bazylei (tzw. słynna „Gołębica z Bazylei”).

KIEDY: w niedzielę od godz. 9.00 do godz. 16.00
GDZIE: Avenue de Cour 33, Lausanne
ZA ILE: wstęp wolny
INFO: www.philatelie-lausanne.ch


4. Międzynarodowe rozgrywki szachowe w kantonie Jura* Open du Jura 

Dobra wiadomość dla miłośników szachów. Jeszcze można się zapisywać. Kto chciałby powalczyć o 1500, 1000, 800, 400, 200 a nawet o 100 franków z szachowymi głowami z Bułgarii, Rosji, Szwajcarii, Niemiec czy Francji ?

KIEDY: w piątek od godz. 18.30 do 22.30, w sobotę i niedzielę od godz. 9.00 do 18.00
GDZIE: Bâtiment communal, La Valle 19, 2738 Court (Jura)
ZA ILE: wpisowe 80 fch (w cenę jest wliczony bankiet z okazji zakończenia rozgrywek); uczniowie, studenci - 30fch.
INFO: www.juraopen.org/


5. Wystawa szopek z całego świata w Muzeum Narodowym w Zurychu* L'exposition de Noël au Musée national à Zurich

Już od piątku będzie można pooglądać szopki Bożonarodzeniowe z różnych zakątków świata. Zobaczyć polską szopkę na emigracji zawsze jest przyjemnie. Dla dzieci organizatorzy przygotowali świąteczne opowiadania i inne zajęcia.

KIEDY: od 22 listopada do 5 stycznia, od wtorku do niedzieli, od godz. 10.00 do 17.00, w czwartek do 19.00
GDZIE: Landesmuseum Zürich, Museumstrasse 2
ZA ILE: dorośli wstęp - 10 fch, dzieci do lat 16 wstęp wolny


6. Ze Świętym Mikołajem przez ulice Fryburga* Saint Nicolas au fil du temps et des rues du Bourg

Fot. www.laliberte.ch
Dla tych, którzy chcą dowiedzieć się wszystkiego, ale absolutnie wszystkiego na temat życia Mikołaja z Miry-patrona miasta Fryburg. Wystarczy zapisać się na wycieczkę po Starym Mieście, połączoną z dokładnym opracowaniem historycznym, legendami i degustacją. Spacer w grupach od minimum 5 osób do 15 trwa ok. 2 godzin i 30 minut. Pierwsza przygoda rozpocznie się już w tę sobotę, ale podobno najwięcej się dzieje 7 grudnia, podczas specjalnej defilady poświęconej patronowi miasta. Niespodzianki dla osób o imieniu Nicolas i Nicole, również w innych językach. 

KIEDY: w soboty 23, 30 listopada 7 i 14 grudnia o godz. 9.45
GDZIE: spotkanie la Place du Petit-Paradis
ZA ILE: dorośli - 25 fch (w koszt wliczono różne degustacje), dzieci - 10fch (również z degustacją)
DLA KOGO: dorośli i dzieci. Wycieczki odbywają się bez względu na pogodę, wystarczy tylko ubrać się adekwatnie do warunków meteorologicznych
INFO: www.asgip.ch


7. Targi Broyard w Payerne* Comptoir Broyard

To tam, jak dla nas - po drugiej stronie jeziora Neuchâtel - odbywają się co dwa lata targi. W tym roku zebrało się ok. 200 wystawców z dziedzin rolnictwa, ubezpieczeń, architektury, mebli, naturalnych środków czystości, czekolad, serów, czasopism. Można wymieniać jeszcze przez pół godziny.

KIEDY: od 15 do 24 listopada, w piątek od godz. 17.00 do 22.30, w sobotę i niedzielę od godz. 11.00 do 22.30 (sobota) i do godz. 19.00 (niedziela), restauracje i bary otwarte do północy
GDZIE: Payerne
ZA ILE: dorośli wstęp- 10 fch, dzieci z rodzicami wstęp wolny
INFO: www.comptoir-broyard.ch/


8. Targi - Dom, Drewno, Energia 2013* Salon MaisonBoisEnergie 2013

Wystawa poświęcona budownictwu, renowacji budynków, energii słonecznej, energii ze źródeł odnawialnych, ogrzewaniu. Tematyka jak najbardziej na czasie, dobrze wiedzieć. Nie tylko dla tych co zamierzają wybudować lub wyremontować dom.

KIEDY: od czwartku do niedzieli, od godz. 10.00 do 18.00, w niedzielę do 17.00
GDZIE: Mingerstrasse 6, 3014 Bern
ZA ILE: dorośli -wstęp 12 fch, dzieci do lat 16 wstęp wolny


9. Blickfang - Międzynarodowe targi* Blickfang - Internationale Desingmesse 

Generalizując, można podsumować w trzech słowach: meble, moda oraz biżuteria. Ale osoby zainteresowane z przyjemnością rozwiną temat: sukienki, torebki, moda dziecięca, bielizna, pierścionki, kolczyki, naszyjniki, meble kuchenne, lampy, oświetlenie, kanapy, krzesła ...

KIEDY: w piątek od godz. 11.00 do 22.00, w sobotę od godz. 11.00 do 20.00, w niedzielę od godz. 11.00 do 19.00
GDZIE: Kongresshaus Zürich, Claridenstrasse 5, 8002 Zürich
ZA ILE: wstęp 23 fch, ze zniżką - 17 fch

poniedziałek, 18 listopada 2013

Sen Nocy Letniej* Le Songe d'une nuit d'été

     Stowarzyszenie Polaków w Neuchâtel serdecznie zaprasza na bal andrzejkowy pt.: "Sen Nocy Letniej". Prosimy bardzo o potwierdzenie przybycia na adres: elzbieta.zuba@gmail.com lub telefonicznie: 078 895 11 86 w celu ułatwienia niezbędnych przygotowań do balu.


***
     L'Association des Polonais de Neuchâtel prépare une fête. L'invitation est en polonais, mais ici le texte en français ainsi que l'explication courte de cet événement. 
     Parmi plusieurs traditions et fêtes polonaises, il en existe une qui est très spéciale parce qu'elle constitue une ancienne tradition de prédictions. Généralement, cette fête se passe le soir du 30 novembre, le jour de la Saint Andrzej (André) ou parfois la veille. À l'époque, les célébrations de la Saint Andrzej, populairement appelés "Andrzejki" ne s'adressaient qu'aux jeunes filles célibataires et devaient permettre d'identifier leur futur époux. Il existe encore quelques proverbes polonais qui décrivent cet événement, comme par exemple: "Na Świętego Andrzeja pannom z wróżby nadzieja" (À la Saint André l'espoir des filles est dans la divination). La fête équivalente pour les garçons avait lieu le 24 novembre à la Sainte Catherine "Katarzynki", mais cette tradition a presque disparu au début du XXème siècle. 
     Aujourd'hui, en Pologne, la fête de la Saint André est la fête pour tous. Une coutume très connue dans tout le pays est de faire fondre des bougies dans une casserole et de faire couler la cire liquide par le trou d'une vieille clé dans un bassin rempli d'eau froide. Ensuite, on observe l'ombre de la figure sur le mur par la lumière des bougies. Chaque forme représente de futurs événements. Toutes les interprétations amusantes sont possibles et acceptables car on peut donner libre court à son imagination. 
     Bref, pour profiter pleinement de cette expérience culturelle unique, nous vous invitons à une fête intitulée "Le Songe d'une nuit d'été". Comme le temps de la sorcellerie, magie et des prédictions approche, tous les êtres magiques sortent de l'obscurité et se réunissent pour prédire, danser et s'amuser. Et eux-seuls ont le droit de venir au bal: elfes, fées, dryades, nymphes, esprits sylvestres, fadettes, satyres et autres âmes prodiges. Cela veut dire que le déguisement est obligatoire.

QUOI: Andrzejki
OÙ: Portes-Rouges 145, Neuchâtel (bus nr 7, les places de parc à proximité de "Migros")
QUAND: le samedi 30 novembre, à 20h
L'ENTRÉE: CHF 5.-- par personne, dès 18 ans.
LES AUTRES CONDITIONS: buffet canadien, les boissons vous amenez selon votre goût. Le déguisement est obligatoire.
Pour plus D'INFORMATIONS n'hésitez pas de me poser des questions (elzbieta.zuba@gmail.com; tel: 078 895 11 86)
Merci d'indiquer le nombre des personnes (les personnes accompagnées sont bienvenues) et si vous amenez quelque chose de sucré ou de salé.
Au plaisir de vous voir!

czwartek, 14 listopada 2013

Szwajcaria od A do Z* La Suisse de A à Z

     T jak Topografia (2)   

Fot. www.geoforum.pl
     Pisząc o topografii Szwajcarii nie sposób nie wspomnieć o polskim kartografie Aleksandrze Stryjeńskim (1804-1875). Postać skromna, ale zasługi dla szwajcarskiej topografii nieocenione. Był oficerem, inżynierem i oczywiście kartografem. Urodził się w Białymstoku, pochodził z rodziny szlacheckiej, wykształcenie zdobywał w słynnej Szkole Aplikacyjnej Artylerii i Inżynierów w Warszawie. Była to najwyższa szkoła wojskowa Królestwa Polskiego, wystarczy wspomnieć, że jednym z jej wykładowców był Mikołaj Chopin, ojciec Fryderyka, komendantem natomiast pułkownik Józef Sowiński – ten sam, który bronił reduty na Woli w Warszawie w 1831 r. i któremu Juliusz Słowacki zadedykował poemat „Sowiński w okopach Woli”. Aleksander był pilnym i zdolnym uczniem i zanim los zesłał go do Szwajcarii, odbywał liczne praktyki, m.in. w okolicach Zamościa i Chęcin. Nic też dziwnego, że Sowiński go chwalił za postępy, a nawet podarował mu przyrządy inżynierskie w dowód uznania. 
     Stryjeński miał 27 lat, kiedy wybuchło powstanie listopadowe, w którym wziął udział i za zdobycie rosyjskiego sztandaru otrzymał odznaczenie Virtuti Militari. W 1833 roku przybył do Berna i wraz z Janem Pawłem Lelewelem sporządzał topografię tego kantonu. Wraz ze szwajcarskim kartografem Guillaume-Henri Dufour opracował wieloczęściową pierwszą nowoczesną mapę Szwajcarii. Na stałe osiadł w Carouge i piastował stanowisko inżyniera kantonu genewskiego przy konstruowaniu dróg i mostów. Mało tego, Stryjeński był autorem mapy topograficznej kantonu Fryburg, za którą został nagrodzony na wystawie w Bernie. Szwajcaria zawdzięcza mu również trasowanie linii kolejjowych Genewa-Versoix i Lozanna-Thörishaus. Zajmował się nie tylko kartografią, ale objął opieką polską emigrację w Szwajcarii. 
     Zmarł w Paryżu w czasie wizyty u jednej z córek. Ze związku ze Szwajcarką Pauliną de Lestocq miał sześcioro dzieci, z których najbardziej chyba znanym jest syn Tadeusz, który był architektem i konserwatorem zabytków, a także pionierem żelbetonu w Polsce. Osiadł na stałe w Krakowie.

www.swisstopo.admin.ch
***
      T comme Topographie (2)

Genewa, koniec XIX w.
     Pour présenter la topographie de la Suisse, il faut mentionner Aleksander Stryjeński (1804-1875), cartographe, ingénieur et officier polonais. Personnage modeste, mais dont la contribution à la topographie suisse est inestimable. Né à Bialystok, il venait d'une famille noble et a achevé ses études à la célèbre École d'Application des Officiers à Varsovie. C'était l'école militaire la plus élevée du Royaume de Pologne. Mentionnons que l'un de ses professeurs fut Nicolas Chopin, le père de Frédéric, et le commandant Józef Sowinski, l'homme qui a défendu le faubourg de Wola à Varsovie en 1831 et à qui Juliusz Słowacki a dédié le poème „Sowinski dans le tranchées de Wola”. Aleksander était un étudiant appliqué et très doué. Avant que le destin le mène en Suisse, Stryjenski a suivi un certain nombre de cours pratiques près de Zamosc et de Chęcin. Sowiński a félicité les progrès d'élève et lui a offert des outils mathématiques en guise de reconnaissance.
     L'ingénieur avait 27 ans lorsque l'Insurrection de Novembre a éclaté et à laquelle il a pris part. En 1833 il est arrivé à Berne et avec Jan Paweł Lelewel il prépare la topographie du canton. En collaboration avec le cartographe suisse Guillaume-Henri Dufour, il a développé une première carte moderne de la Suisse. Définitivement établi à Carouge, il a travaillé comme ingénieur dans la construction de routes et de ponts à Genève. Mais pas seulement: il a aussi été l'auteur de la carte topographique du canton de Fribourg, pour laquelle il a gagné un prix à une exposition à Berne. Grâce à lui, la ligne ferroviaire Versoix-Genève et Lausanne-Thörishaus ont pu être tracées. De plus, Stryjenski a pris soin de l'émigration polonaise car la langue et la culture polonaises lui tenaient à cœur.
     Il est mort à Paris, lors d'une visite à l'une de ses filles. Marié à Pauline de Lestocq, ils ont eu six enfants, dont le plus célèbre fut Tadeusz, installé à Cracovie, qui fut architecte, restaurateur et un des pionniers du béton armé en Pologne.

Genewa, II połowa XIX w.

poniedziałek, 11 listopada 2013

Z filmowego archiwum* Archive cinématographique

Plakat filmu na wystawie
w Miejsko-Powiatowej
 Bibliotece Publicznej w Dzierżoniowie.
     Jak pozostać w szwajcarskiej tematyce jednocześnie nawiązując do polskiego święta Niepodległości? Tym razem z pomocą przyszły filmowe reminiscencje. Emigracja, nostalgia, temat niepodległości, refleksje dotyczące Polski i Polaków, stereotypy, literatura, zwłaszcza epoki romantyzmu, właśnie na szwajcarskim tle zostały zaakcentowane w ekranizacji autobiograficznej powieści pt.: „Jezioro Bodeńskie” oraz opowiadania „Karnawał”, napisanych przez Stanisława Dygata. Główny bohater filmu jest młodym Polakiem, który w 1940 roku trafia do obozu dla internowanych w Szwajcarii. 
     Adaptacja zrealizowana przez Janusza Zaorskiego zdobyła Grand Prix – Złotego Lamparta na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w 1986 w Locarno.
***
     Comment parler de la Suisse en mentionnant la fête nationale polonaise? Aujourd'hui en Pologne est commémoré le retour de l'indépendance en 1918. Dans un premier temps, c'est la cinématographie polonaise qui y fait référence. L'émigration, la nostalgie, le sujet de l’indépendance, les réflexions sur la Pologne et les Polonais, les stéréotypes, la littérature (surtout de l'époque du romantisme), le tout avec la Suisse en arrière-plan, mis en évidence dans le film polonais „Jezioro Bodeńskie” (Lac de Constance). Ce film est une version du roman autobiographique „Jezioro Bodenskie et d’une nouvelle, „Le Carnaval”, écrits par Stanislaw Dygat. Le personnage principal du film est un jeune Polonais qui vient en Suisse (Constance) comme interné en 1940.
     L’adaptation faite par Janusz Zaorski a remporté le Grand Prix - Léopard d'Or au Festival International du Film de Locarno en 1986.
Uwodzenie przez bohatera pewnej Francuzki na "polskość":

czwartek, 7 listopada 2013

Degustacja w zamku w Boudry* Produits du terroir au Château de Boudry

     Wędliny i wina typowe dla naszego regionu, różnego rodzaju sery, konfitury, pieczywo, słodycze i wiele innych produktów zakrapianych absyntem. Coś zostało pominięte? Tak! Jak co roku wydarzenie to odbywa się w zamku w Boudry. Kto zna tutejsze produkty, niechaj wybierze się pozwiedzać zamkowe piwnice i sale, pooglądać grawerunki na szkle i tajemniczą wystawę "Le Neuchâtel, c'est du blanc!" A kto zamek już zna, niechaj zadba o wrażenia smakowe!

CO: degustacja regionalnych produktów
GDZIE: Château de Boudry 
KIEDY: w sobotę i niedzielę, 9 i 10 listopada, od godz. 10.30 do 18.00
ZA ILE: wstęp wolny, degustacja wszystkich win (wraz z kieliszkiem, który można zatrzymać) kosztuje 10 fch
DLA KOGO: miłośnicy naszego regionu i jego produktów
INFO: tel: 032 889 68 90, info@ovpt.ch  www.ovpt.ch

Organizatorzy zapewniają miejsca do zaparkowania w Boudry w Centre d'entretien N5. Potem można wsiąść do darmowego busa, który będzie dowozić do zamku. Osoby korzystające z tramwaju niech wysiądą na ostatnim przystanku, stąd dowiezie ich również darmowy wycieczkowy pociąg. 

wtorek, 5 listopada 2013

Wspomnienie* Un souvenir

     O pobycie internowanych polskich żołnierzy w Szwajcarii podczas II wojny światowej pisaliśmy już kilka razy (m.in.: 15-sierpnia-albo-mala-polonia.). W ramach wspomnień, przy okazji różnych refleksji towarzyszących pierwszym dniom listopada oraz nadchodzącej rocznicy odzyskania niepodległości cytujemy żołnierskie zapiski z "Gońca Obozowego", które ukazały się 73 lata temu.
***
     A l'occasion des premiers jours de novembre et la Fête nationale de l'indépendance nous citons les notes d'un soldat polonais interné en Suisse pendant deuxième guerre mondiale. Il y a déjà 73 ans, ses souvenirs ont paru dans le journal "Goniec Obozowy" édité en Suisse par ces soldats.

www.jbc.bj.uj.edu.pl


Widok na cmentarz w La Chaux-de-Fonds (La Charrière)