wtorek, 29 października 2013

Polacy w gronie Maratończyków w Lozannie* Les Polonais font de la course à pied à Lausanne

www.lausanne-marathon.com
     W ubiegłą niedzielę w Lozannie odbył się dwudziesty bieg maratoński. Pomysł zorganizowania maratonu w tym mieście narodził się w 1992 roku. Pierwszy bieg odbył się rok później, w tym samym czasie zostało również otworzone Muzeum Olimpijskie w Ouchy (Lozanna), wydarzenia te wzajemnie podkreśliły swoją wyjątkowość. Nie dziwi więc ustanowienie mety właśnie przy tym muzeum. Trasa 42,195 km przebiega wzdłuż tzw. Riviery, jednego z najpiękniejszych miejsc w Szwajcarii. Na pierwszy bieg maratoński zapisało się 1472 osób. Dziesięciolecie maratonu uczczono pobiciem rekordu czasowego przez Tesfaye Eticha (Etiopia), zapisanych było 8207 chętnych. Mówi się, że rekord zapisów został pobity w tym roku, bo było aż 14155 zapisanych osób. Obecnie w programie maratonu znajduje się kilka dyscyplin: mini maraton dla dzieci, półmaraton, walking. Zostając w kręgu magicznej 20 wspomnijmy, że maraton z Lozanny został wliczony do 20 najpiękniejszych maratonów na świecie.
     Najważniejszą jednak wiadomością jest zwycięstwo Polaka w tegorocznym biegu. Na jubileusz dwudziestolecia maratonu zgłosiło się 11 osób zamieszkałych w Polsce. Maciek Miereczko zajął pierwsze miejsce (2h i 29 min), drugie zaś Szwajcar Patrick Jeanneret z Fryburga. Rok temu wygrana również przypadła Polakom, Bartosz Olszewski (2h i 32 min.) odniósł sukces oraz Krzysztof Bartkiewicz (drugie miejsce). W tym roku wśród kobiet najszybsza była Brytyjka Emma Pooley, jako druga dobiegła natomiast mieszkanka Neuchâtel - Laurence Yerly. Warto nadmienić, że wśród kobiet w 2009 roku triumfowała Polka Joanna Chmiel-Gront. Gratulujemy!
     Najstarszy polski maraton jest organizowany w Dębnie (od 1969 roku).

Fot. Valentin Flauraud (www.sport.pl)

Fot. Keystone (www.lematin.ch)
***
     Dimanche passé, à Lausanne a eu lieu la 20ème édition du Lausanne Marathon. L'idée d'organiser un cours à pied dans cette ville est née en 1992. Il y a 20 ans que la première course a eu lieu, la même année que l’ouverture du Musée Olympique à Ouchy (Lausanne), et ces deux événements ont donc été tous les deux mis en évidence. Il n'est pas étonnant que l'arrivée du marathon se trouve devant le musée. La longueur de la course est de 42,195 km et le parcours passe au bord de la Riviera, un de plus beaux endroits en Suisse. Pour le premier marathon, 1472 personnes se sont inscrites. Le 10ème anniversaire a été marquée par le record de temps établi par Tesfaye Eticha (Éthiopie) et il y avait déjà 8207 personnes inscrites. Le record du nombre d’inscriptions a été battu cette année avec 14'155 participants. Aujourd'hui, le programme du Lausanne Marathon compte plusieurs disciplines : mini pour les enfants, semi-marathon, walking. En restant autour du chiffre 20, il faut mentionner encore que la compétition lausannoise est classée parmi les 20 plus beaux marathons du monde.
     L'information la plus importante reste le succès polonais. Pour la 20ème édition du marathon, il y avait 11 personnes inscrites depuis la Pologne, mais c'est Maciek Miereczko qui a remporté la 20ème édition (2h. et 29 min.), la deuxième place revanant au suisse Patrick Jeanneret (de Fribourg). L'année passée, la victoire a été remportée aussi par des Polonais : Bartosz Olszewski (2h. et 32 min.), qui a devancé Krzysztof Bartkiewicz. Parmi les femmes la Britannique Emma Pooley a été la plus rapide, devant la Neuchâteloise Laurence Yerly. En 2009, c'est une Polonaise qui a remporté la compétition féminine. Félicitations!
     En Pologne, c'est Marathon de Dębno qui est le plus ancien.

Fot. www.leregional.ch
Źródło/source: www.lausanne-marathon.comwww.rts.ch/video/sportwww.lematin.ch/sports

piątek, 25 października 2013

12 punktów* 12 points

www.eurovisionplattform.sf.tv
     Któż z nas nie pamięta emitowanego corocznie przez telewizję Konkursu Piosenki Eurowizji? Albo pełnego napięcia wyczekiwania na przyznawane przez państwa punkty, zwłaszcza jeśli dotyczyło to faworytów? W tle rozbrzmiewały języki z różnych stron świata i ogromna euforia za każdy zdobyty punkt. 
     Pomysł na organizowanie Eurowizji zgłosił szwajcarski dziennikarz pochodzący z kantonu Vaud Marcel Bezençon, który przez dłuższy czas pełnił funkcję dyrektora szwajcarskiej telewizji publicznej oraz radio i był przewodniczącym programu Komisji Europejskiej Unii Nadawców (EUN). Szwajcar zgłosił koncept w 1955 roku, wzorując się na Festiwalu Piosenki Włoskiej w San Remo. Rok później odbyła się pierwsza edycja konkursu w Lugano, zakończona zwycięstwem Szwajcarii. Eurowizja wylansowała niejednego artystę czy grupę ówiatowej sławy, wystarczy wspomnieć zespół ABBA czy piosenkarzy takich jak Julio Iglesias, France Gall. Od kilkunastu lat nagrody imienia Marcel Bezençon są przyznawane dla najlepszych uczesników festiwalu. 
Marcel Bezençon
Fot. www.escinsight.com/2011/04/04
/everybody-wins-the-eurovision-song-contest/
     Polska bierze udział dopiero od 1994 roku, chociaż chęć uczestnictwa po raz pierwszy zgłosiła już w 1975 roku i miała być reprezentowana przez Annę Jantar piosenką "Mój, tylko mój". Kilkanaście lat później zaszczyt ten przypadł Edycie Górniak, która zajęła drugie miejsce. Nasz kraj nie uczestniczy już w konkursie od 2012 roku.
     Nie bez przyczyny wspominamy dziś Eurowizję i o niej piszemy. Otóż dwoje polskich artystów Gosia Andrzejewicz i Marcin "Buła" Pułkownik zgłosiło się właśnie do eurowizyjnych preselekcji w Szwajcarii. Jeszcze przez trzy dni szwajcarska telewizja niemieckojęzyczna SRF przyjmuje zgłoszenia. Spośród wszystkich kandydatów w finale 1 lutego 2014 zostanie wyłoniony przedstawiciel Helwecji na Eurowizję w Kopenhadze. Wystarczy wspomnieć, że przypadek reprezentowania Szwajcarii przez zagranicznych piosenkarzy pojawił się już w 1988 roku, kiedy w jej imieniu zaśpiewała Céline Dion i zajęła pierwsze miejsce. 
     12 punktów jest najwyższą przyznawaną oceną za piosenkę.


***
     Qui parmi nous ne se souvient pas du Concours Eurovision de la chanson diffusé chaque année par la télévision ? Qui ne se souvient pas du suspense en attendant les points donnés par les pays, surtout quand cela concernait les chansons favorites ? Au fond, nous entendions les langues de différents coins d’Europe et l’euphorie pour chaque nouveau point. 
     L'idée d'organiser ce concours vient d'un journaliste et directeur général de la télévision publique suisse, Marcel Bezençon, du canton de Vaud. En 1955, il a proposé d’organiser un concours international de chansons, sur le modèle du Festival de San Remo. Un an plus tard a eu lieu la première édition, à Lugano et la victoire futremportée par la Suisse. L’Eurovision a lancé plusieurs artistes, comme le groupe ABBA, Julio Iglesias, Céline Dion ou France Gall. Les prix Marcel Bezençon récompense les meilleures prestations et compositions du concours. 
     La Pologne participe au concours depuis 1994 seulement, même si déjà en 1975 elle a annoncé sa volonté d'y participer pour la première fois avec une chanson d’Anna Jantar. Quelques dizaines d’années plus tard, c'est Edyta Górniak qui en a participé et remporté deuxième place. Depuis 2012, la Pologne ne se présente plus au concours.
     Le concours de l'Eurovision reste un événement important. Nous en parlons aujourd'hui, parce que deux artistes polonais, Gosia Andrzejewicz et Marcin "Buła" Pułkownik, se sont proposés pour les présélections suisses. La télévision suisse allemande SRF reçoit les candidats encore pendant trois jours. Après, pour la finale du 1er février 2014, le meilleur artiste qui représentera la Suisse sera choisi. A noter que le fait de représenter la Suisse par un artiste étranger a déjà eu lieu 1988. C'est Céline Dion qui avait chanté pour ce pays et remporté la victoire. 
     12 points : voilà le nombre maximum de points donnés pour une chanson. 

 Piosenka Gosi Andrzejewicz zgłoszona do preselekcji w Szwajcarii:
La chanson de Gosia Andrzejewicz proposée pour la présélection suisse:

    

Céline Dion "Ne partez pas sans moi", Eurovision 1988.



Źródło / source: www.eurovisionplattform.sf.tv/videos, wikipedia, eurowizja.org 


czwartek, 24 października 2013

Siedem propozycji na koniec tygodnia 25-27 października* Sept propositions pour la fin de la semaine du 25-27 octobre

     Polskie przysłowie powiada: „Środa minie, tydzień zginie” i ani się człowiek obejrzał, a tu koniec października za pasem. Wyszperaliśmy kilka propozycji na miłe i urozmaicone spędzenie nadchodzącej soboty i niedzieli w naszym regionie. Będzie muzyka, spacer tunelem, mnóstwo książek, wino i zabawy w kolorach dyni, nawet artyści zaproszą do swoich pracowni. Nie ma co się dłużej zastanawiać tylko wybierać. W końcu pośpimy dłużej, bo przechodzimy na czas zimowy.
***
     Un proverbe polonais dit: „Mercredi passe, la semaine se casse”. Et avant de le remarquer nous arrivons déjà non seulement à la fin de semaine, mais aussi à la fin de mois d'octobre. Voici quelques propositions pour samedi et dimanche prochains dans notre région. Il y aura de la musique, un tunnel ouvert pour les balades, beaucoup des livres dans presque toutes les langues, du vin et des jeux aux couleurs de la courge. De plus, les artistes vous invitent à visiter leurs ateliers. Il ne faut pas plus réfléchir, mais choisir. Enfin, nous dormirons une heure de plus car nous passerons à l'heure d'hiver.

1. Święto winobrania w Twann (Douanne)* Trüelete à Twann (Duanne)
Fot. www.truelete.ch

Tak, to już ostatnie w okolicach Neuchâtel święto wina w tym roku. Wspominaliśmy o tym wydarzeniu tutaj "sprasowane-winogrona", dzisiaj więc tylko praktyczne informacje:

KIEDY: w piątek od godz. 20.00, w sobotę i niedzielę od godz. 12.00
ZA ILE: wstęp wolny, możliwość zakupu kieliszka do degustacji „Brunnenapéroza 5fch



2. Salon Expo 2013 Neuchâtel 25.10-03.11

Fot. www.newportexpo.ch
Pod tą nazwą kryją się jedne z największych targów w Neuchâtel, które zostaną otwarte za niecałą dobę. Ekspozycja obejmuje wiele dziedzin i branż gospodarczych szwajcarskich i zagranicznych, od artykułów spożywczych, kuchennych, kosmetycznych, przez czasopisma, czynny wypoczynek, a na motoryzacji skończywszy. Wieczory zwiedzającym umili muzyka z pianina. Na terenie hali targowej znajdują się restauracje, będzie więc okazja spożycia kolacji.

GDZIE: Place du Port, Neuchâtel
KIEDY: targi w piątek 25 października od godz. 18.30 do 21.00, w sobotę i niedzielę od godz. 11.00, a w tygodniu od godz. 14.00 do 21.00; restauracje w hali czynne od godz. 11.00 do godz. 1.00 w tygodniu, do godz. 2.00 week-end.
DLA KOGO: wszyscy zainteresowani targami, nowinkami technicznymi i kulinarnymi, wypoczynkiem itp
ZA ILE: wstęp wolny



3. Wyprzedaż książek w Bibliomonde* Brocante des livres au Bibliomonde

Bibliomonde czyli biblioteka posiadająca książki w ponad 120 językach świata została przedstawiona już w "swiat-ksiazek-w-neuchatel". Tym razem zapraszamy na wyprzedaż słowników, książek dla dzieci, młodzieży, dorosłych. Każda książka tylko za 1 franka. Taniej się nie da.

GDZIE: Passage Max-Meuron 6, Neuchâtel
KIEDY: w piątek od godz. 14.00 do godz. 18.00, w sobotę od godz. 9.00 do godz. 17.00
DLA KOGO: bibliofile wszystkich krajów
ZA ILE: wstęp wolny



4. Zwiedzanie tunelu przy Serrières* Portes ouvertes du Tunnel de Serrières

Fot. www.aqsb.ch
Ile razy w tygodniu wyjeżdżając lub wjeżdżając do Neuchâtel przyglądaliście się robotom drogowym i powstawaniu tunelu w okolicach Serrières, o utrudnieniach nie wspominając? Wspomniany odcinek autostrady A5 jest budowany  właśnie w celu ominięcia tej miejscowości. Oddanie do użytku publicznego z początku przewidziane było w październiku tego roku, ale z powodu niesprzyjających warunków atmosferycznych odbędzie się w marcu przyszłego roku. Zanim to nastąpi, organizatorzy zapraszają na zwiedzanie obiektu, połączoną z wystawą maszyn. Spacerowanie tunelem? Tego jeszcze nie było!

GDZIE: Tunnel de Serrières
KIEDY: w sobotę od godz. 10.00 do godz. 17.00
DLA KOGO: dzieci i dorośli zainteresowani budowlami komunikacyjnymi
ZA ILE: wstęp wolny
 


5. La Superette

Fot. www.lasuperette.ch
Przed nami siódma edycja festiwalu muzyki współczesnej o "skłonnościach elektronicznych". Jeśli nic to Wam jeszcze nie mówi, to sprawdzcie Gramatik, Emilie Zoé, KoQa, Deniz Kurtel, Débruit. Wykonawców i DJ oczywiście będzie o wiele więcej i nie tylko ze Szwajcarii, ale z Wielkiej Brytanii, Rosji, Stanów Zjednoczonych, Niemiec.

CO: festiwal muzyki elektronicznej
GDZIE: Case-à-Chocs, Centre d'Art Neuchâtel, Théâtre du Pommier
KIEDY: od czwartku do soboty
INFO: program, ceny biletów, artyści www.superette.ch



6. Visarte Neuchâtel

Fot. E.Zuba
Stowarzyszenie artystów wizualnych z Neuchâtel i okolic organizuje tzw. otwarte drzwi. Dzięki temu zainteresowane sztuką osoby mogą zapoznać się bezpośrednio z twórczością wybranych twórców czy porozmawiać i zadać im pytania.

CO: dni otwartych drzwi pracowni artystycznych
GDZIE: Neuchâtel, Auvernier, Cormondrèche, Valangin, Fontainemelon, Savagnier, Dombresson
KIEDY: w sobotę i niedzielę
ZA ILE: wstęp wolny
INFO: wykaz pracowni, spis artystów, plan dojazdu www.xn--visarte-neuchtel-8mb.ch/




7.  Święto dyni* Fête de la courge

Fot. www.chateau-de-valangin.ch
Dużo zabaw i konkursów dla dzieci, dynie do wyboru do koloru, potrawy z dyni, koncerty. Jakby na to nie patrzeć, wszystko będzie się kręcić wokół dyni i stanowi wprowadzenie w atmosferę nadchodzącego Halloween w zamkowym klimacie. 

GDZIE: zamek Valangin
KIEDY: w niedzielę od godz. 10.30 do godz. 17.30
ZA ILE: wstęp 6fch, dzieci do 5 lat wstęp wolny



poniedziałek, 21 października 2013

Szwajcarski film na dużym ekranie w Warszawie* Un film suisse sur grand écran à Varsovie

Fot. Weronika Kobylińska-Bunsch (www.wff.pl)
     Wczoraj zakończyła się 29 edycja międzynarodowego Warszawskiego Festiwalu Filmowego. Podczas trwającego dziewięć dni przeglądu, w którym znalazły się również dwa szwajcarskie filmy, wyświetlono 207 filmów z 57 krajów. Film pt. „Do Santiago” („Hasta Santiago”) wyprodukowany przez studio Nadasdy Film z Genewy i Francję został ogłoszony Najlepszym Animowanym Filmem Krótkometrażowym festiwalu za cyt.: "piękną, artystycznie wyreżyserowaną oprawę i emocjonalną historię, a także doskonałą animację przypominającą dzieła największych mistrzów". Reżyserem animacji jest Mauro Carraro, pochodzący z Włoch grafik, realizator i fotograf, który obecnie pracuje w studio Nadasdy Film i mieszka w Genewie. 
     Film przedstawia wędrówkę Mapo drogą św. Jakuba. Po drodze spotyka różnych wędrowców, którzy cyt.: "na swoich barkach niosą często coś więcej niż tylko własne plecaki". 
***
     Chaque année au mois d'octobre à Varsovie a lieu un festival de cinéma dit Festival International du Film de Varsovie. La 29-ème édition s'est terminée hier. Pendant 9 jours, cette manifestation a proposé 207 films de 57 pays. Parmi eux se trouvaient 2 films suisses dont l'animation „Hasta Santiago”, réalisée par le studio Nadasdy Film de Genève et la France, a gagné le prix du meilleur film animé de court métrage. Le prix est décerné pour la "réalisation d'un beau et artistique cadre, pour l'histoire émotionnelle et l'animation qui rappelle des œuvres de plus grands maîtres". L'auteur du scénario et de la réalisation est Mauro Carraro, un graphiste et photographe d'origine italienne qui actuellement vit à Genève et travaille pour les studios Nadasdy Film. 
     Le film présente le parcours de Mapo sur le chemin de St Jacques de Compostelle. Il rencontre d'autres marcheurs qui "ne portent pas forcément que leur sac à dos".


piątek, 18 października 2013

Pracować w Szwajcarii* Travailler en Suisse

     Już za kilka tygodni odbędzie się w Bernie w języku polskim lub z tłumaczeniem na język polski konferencja zatytułowana "Pracować w Szwajcarii". W ramach spotkania zostaną poruszone tematy m.in. praw pracowniczych w Szwajcarii, postępowanie w sytuacji bezrobocia czy kwestia otworzenia własnej firmy. Rejestracja jest obowiązkowa, konferencja jest bezpłatna. Organizatorzy serdecznie zapraszają do uczestnictwa. Wszystkie pytania proszę kierować do organizatorów. 
***
     Dans quelques semaines, à Berne aura lieu une conférence en polonais "Travailler en Suisse". L'assemblée abordera des sujets comme les droits des travailleurs en Suisse, les procédures pendant le chômage ou comment créer son propre entreprise. L'inscription est obligatoire, la conférence et gratuite. Pour toutes vos questions, veuillez contacter les organisateurs.


CO: Konferencja "Pracować w Szwajcarii"
GDZIE: siedziba Unii, Weltpostrasse 20, 3000 Bern
KIEDY: sobota 9 listopada 2013 od godz. 16.00 do 20.00
DLA KOGO: Polonia mieszkająca w Szwajcarii
INFO oraz program spotkania i rejestracja:  www.polkapracuje.ch/konferencja



czwartek, 17 października 2013

Szwajcaria od A do Z* La Suisse de A à Z

     T jak Topografia

     Szwajcarską topografią zajmuje się Swisstopo czyli Szwajcarski Federalny Urząd Topograficzny. W tym roku urząd ten obchodzi swoje 175 urodziny. Powstał w miejscowości Carouge (kanton Genewa) z inicjatywy szwajcarskiego kartografa, inżyniera i generała Guillaume-Henri Dufour. Jest to jedna z najważniejszych postaci w dziejach Szwajcarii, tak ważnych, że na jego cześć nazwano najwyższy szczyt Szwajcarii, a trzeci co do wysokości szczyt Alp, Dufourspitze / La Pointe Dufour (4 633,9m). Był postacią nietuzinkową, ale dziś niech wystarczy wzmianka, że był współzałożycielem Czerwonego Krzyża.
www.swisstopo.admin.ch/internet/swisstopo/
fr/home/175/timetravel.html
     Tymczasem wróćmy do wspomnianej już topografii Szwajcarii. Siedem lat po założeniu urzędu w Genewie, Dufour zajął się sporządzaniem atlasu helweckiego terytorium. Oczywiście różne mapy i plany kartograficzne Szwajcarii istniały wcześniej, ale to Dufour po raz pierwszy zadbał o bardzo precyzyjne wykonanie w podziałce 1:100 000. Realizacja projektu trwała 19 lat. Dzięki niemu możemy przyjrzeć się szwajcarskiej topografii z przełomu XIX i XX wieku. Tutaj zobaczymy wioski, które już nie istnieją, zauważymy topnienie lodowców, a nawet dostrzeżemy nazwy gór, które uległy zmianie, rozwój dróg, tras kolejowych i rozbudowę miast. 
     Z okazji swoich urodzin Swisstopo zaprasza nas na swoją stronę www.swisstopo.admin.ch, gdzie do naszej dyspozycji są oddane cztery zakładki: przeglądarkę, za której pomocą przeniesiemy się w czasie i możemy zaobserwować wyżej wspomniane zjawiska. Druga zakładka - Tiptopo - pozwoli podejrzeć szczegóły pracy we wspomnianym urzędzie. Poza tym po bezpłatnym zarejestrowaniu możemy zobaczyć z lotu ptaka miejsca i miasta, pobawić się w „geochowanego” z historią i topografią kraju oraz skonsultować kataster nieruchomości. Strona wraz z opisanymi aplikacjami jest dostępna w czterech językach: niemieckim, francuskim, włoskim i angielskim. 
     Obecnie swisstopo znajduje się w Bernie (od 1865 roku), zatrudnia 270 pracowników i podlega Federalnemu Departamentowi Obrony, Ochrony Narodowej i Sportu. Powstają tam mapy nie tylko kartograficzne, ale tematyczne, poświęcone wycieczkom pieszym i narciarskim trasom, ukazujące muzea, dobra kultury, rzeźbę terenu oraz inne charakterystyczne lokalne szczegóły. Wznawianie map następuje co 6 lat. 
     O pierwszych polskich mapach topograficznych mówi się po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku. W tym celu powołano w 1919 roku Wojskowy Instytut geograficzny w Warszawie, który do 1939 roku ujednolicił i uaktualnił mapy po zaborcach. 
***
     T comme Topographie

     L'Office fédéral de topographie dit Swisstopo s'occupe de la mesure et de la représentation du terrain suisse sur des cartes. Cette année, l'office célèbre son 175ème anniversaire. Il a été créé à Carouge (Canton de Genève) par le cartographe, ingénieur et général suisse Guillaume-Henri Dufour. C'est homme fut si marquant pour l'Histoire suisse et si important que la plus haute montagne de Suisse et le troisième plus haut sommet des Alpes porte son nom : la Pointe Dufour (4’633,9 mètres). Il convient de mentionner qu'il fut également l’un des fondateurs de la Croix-Rouge.
www.swisstopo.admin.ch/internet/swisstopo/
fr/home/175/timetravel.html
     Sept ans après avoir mis en place l'office, Dufour prépare un atlas du territoire suisse. Bien sûr, les différentes cartes et les plans de la Suisse existaient déjà, mais Dufour a pris soin de préciser les détails sur une échelle de 1:100 000. Ce projet a duré 19 ans et il nous permet de voir la topographie du pays de la moitié du XIX et du début du XX siècle. Grâce à cela, nous pouvons voir des villages qui n'existent plus, la fonte des glaciers, les montagnes dont les noms ont changé, le développement des routes et des voies ferrées et la croissance des villes. À l'occasion de son anniversaire, Swisstopo nous invite à visiter son site www.swisstopo.admin.ch et présente en quatre langues plusieurs onglets, comme vous le pourrez le constater.
     Actuellement, Swisstopo se situe à Berne, depuis 1865, et emploie 270 personnes. Il dépend du Département fédéral de la Défense, de la protection de la population et des sports, et s'occupe de l’édition de cartes nationales de la Suisse et thématiques pour les excursions, musées, etc. Les données topographiques sont modifiées tous les six ans.
     Les premières cartes topographiques de la Pologne ont été créées après l'indépendance du pays en 1918. À cet effet, en 1919, l'Institut Géographique Militaire a été fondé à Varsovie, qui jusqu'à 1939 a normalisé et actualisé les cartes reçues de la période où la Pologne était partagée entre la Russie, la Prusse et l'Autriche.


Wiele geograficznych danych można skonsultować na stronie www.geo.admin.ch/internet/geop...
Plusieurs géodonnées peuvent être consultées via www.geo.admin.ch/internet/geop...

Źródło / source: www.swisstopo.admin.ch; wikipedia

środa, 16 października 2013

Wystawa ptaków w Boudry* Exposition d'oiseaux

     Jeśli macie ochotę zobaczyć egzotyczne ptaki, to w przyszłą sobotę i niedzielę w naszym regionie będzie ku temu doskonała okazja. Kanarki, przepiórki, rasowe gołębie, papugi, papużki, zwycięzcy międzynarodowych wystaw ornitologicznych i inne mniej lub bardziej egzotyczne ptaszki, ogółem będzie ich ponad 400. Wystawa organizowana jest przez Stowarzyszenie Ornitologów „La Colombe” z Boudry, a gościem specjalnym będzie szwajcarskie stowarzyszenie poświęcone fretkom. Organizatorzy przygotowali również loterię z ciekawymi nagrodami oraz bar z posiłkami i napojami.

CO: Exposition d'oiseaux
GDZIE: Boudry, av. du Collège 20, la salle de spectacles
KIEDY: od 18 do 20 października 2013, piątek od godz. 15.00 do 20.00, w sobotę od godz. 9.00 do 19.00, w niedzielę od godz. 9.00 do 16.00
DLA KOGO: miłośnicy ptaków, dzieci
ZA ILE: wstęp 5CHF, dzieci wstęp wolny



wtorek, 15 października 2013

Przejście Tysiąclecia* La Passerelle du Millénaire

W stronę dworca kolejowego
     Jak na miasto z tysiącletnią tradycją przystało, Neuchâtel od czterech miesięcy może się poszczycić tzw. Kładką Tysiąclecia. Kładka (lub mostek, bo takie tłumaczenie również pasuje do opisu) została wykonana ze szkła i metalu, jest przeznaczona do użytku osób pieszych lub rowerzystów. Znajduje się nad ulicą Gibraltar i łączy dzielnicę Crêt-Taconnet, l'Espace de l'Europe i dworzec kolejowy z wyżyną Bel-Air i Mail. Taki był też cel tego przedsięwzięcia: połączenie kilku ważnych ośrodków poświęconych edukacji w mieście, jak uniwersytet, Campus Arc, Konserwatorium Muzyczne. Poza tym pozwala przejść bezpiecznie i na skróty z dworca kolejowego na wydział nauk wspomnianego uniwersytetu lub do college du Mail. 
     Prace trwały ok. 6 miesięcy, ale przygotowania samego projektu, uzyskiwanie pozwoleń itp. rozpoczęły się prawie 10 lat temu. Waga kładki wynosi 17 ton, długość – 40m., szerokość – 4,4m. Przejście może wytrzymać ciężar do 1300 osób.
***
     La Passerelle du Millénaire, inaugurée cette année en juillet relie la gare CFF, le quartier Crêt-Taconnet à la colline de Bel-Air. Elle est reservée aux piétons et cyclistes et connecte deux pôles importants de formation à Neuchâtel. 

Fot. E. Zuba

W stronę Bel-Air
Rue du Gibraltar
Rue du Gibraltar


Tablica pamiątkowa "Przejścia Tysiąclecia"

poniedziałek, 14 października 2013

Obcokrajowiec na afiszu* L'étranger à l'affiche

www.letrangeralafiche.ch
     Jeszcze przez ponad dwa tygodnie można zobaczyć w La Chaux-de-Fonds wystawę poświęconą obcokrajowcom w Szwajcarii. Ekspozycja prezentuje 52 plakaty przedstawiające różne punkty widzenia imigracji w latach 1918-2010. Afisze odwołują się do wydarzeń zebranych tematycznie: ekonomia i demografia, prawa człowieka, różnorodność kulturowa oraz poruszają zagadnienie otwarcia i zamknięcia granic. Treść zbioru odzwierciedlająca czasem szokujące, ale już przebrzmiałe hasła, nadal budzi emocje – afisze wystawione wcześniej w Neuchâtel nad brzegiem jeziora zostały kilka razy zniszczone. 
     W zbiorze nie brak również akcentu polskiego w postaci afiszu z 2005 roku pt.: „Bez niego... przyszłość jest zatkana”, który się odnosi do obustronnych umów między Szwajcarią i Unią Europejską oraz do wolnego przepływu osób i usług w Europie. Słynny polski hydraulik jest ukazany pod postacią niemniej słynnego bohatera gier video Super Mario.
***

     Une exposition d'affiches sur les étrangers en Suisse est présentée à La Chaux-de-Fonds jusqu'au 31 octobre 2013. La Pologne y figure: Super Mario est un plombier polonais sur une affiche de 2005 pour les accords bilatéraux entre la Suisse et l'Union Européenne.

CO: wystawa pt.: „Obcokrajowiec na afiszu”
GDZIE: Place des Brigades-Internationales, w pobliżu kina ABC, La Chaux-de-Fonds
KIEDY: do 31 października 2013
ZA ILE: wstęp wolny
Osoby pragnące zwiedzić wystawę z przewodnikiem są proszone o kontakt: info@letrangeralaffiche.ch 

Info: Francesco Garufo +41 32 718 18 98; Christelle Maire +41 32 718 39 52 info@letrangeralaffiche.ch 


czwartek, 10 października 2013

Świeże owoce i warzywa* Fruits et légumes frais* Frisches Obst und Gemüse

     Od 1 października przy trasie Sugiez - Berno ruszyła całoroczna sprzedaż owoców i warzyw pochodzących z regionalnych gospodarstw rolnych. Punkt sprzedaży hurtowo-detalicznej prowadzony przez Polkę Anetę Romanowską jest czynny od czwartku do niedzieli w godzinach 9.00-19.00. Świeżo, zdrowo, smacznie.
Zapraszamy!"
***

     À partir du 1er octobre, vers la route en direction Sugiez - Berne, il y a possibilité d'acheter des fruits et des légumes provenant de fermes régionales. Le point de vente est en libre-service pendant toute l'année et ouvert de jeudi au dimanche de 9h00 à 19h00. Le service est assuré par une Polonaise Aneta Romanowska. Fraîchement, sainement, délicieusement.
Vous y étes les bienvenus!
***

     Ab 1. Oktober gibt es die Möglichkeit zwischen Sugiez und Bern frisches Obst und Gemüse aus der Region zu kaufen. Der Verkaufsstand ist während das ganze Jahr geöffnet: Donnerstag bis Sonntag ab 9.00 bis 19.00 Uhr. Für den Verkauf ist Frau Aneta Romanowska aus Polen verantwortlich. Frisch, gesund und lecker.
Sie sind herzlich willkommen!

środa, 9 października 2013

Mecz Szwajcaria-Polska U20* Match Suisse-Pologne M20

     W ten piątek odbędzie się w Le Bouveret (VS) mecz pomiędzy reprezentacją Polski i Szwajcarii w ramach trzynastej edycji Turnieju Czterech Narodów. W rozgrywkach organizowanych od 2001 roku biorą udział reprezentacje Polski, Włoch, Niemiec i Szwajcarii. Piątkowe spotkanie zostanie rozegrane w kategorii U20 (tylko zawodnicy do lat dwudziestu urodzeni pomiędzy 1 stycznia 1993, a 31 grudnia 1994). W tych zawodach piłkarskich Szwajcaria odniosła zwycięstwo w sezonie 2008/09, a w tamtym roku turniej wygrała drużyna z Niemiec.
***
     Le vendredi 11 octobre à 18h00 aura lieu au Complexe Sportif du Bout du Lac au Bouveret (VS) le match international M20 Suisse-Pologne. C'est la treizième édition du Tournoi des Quatre Pays qui est organisé depuis 2001. A cette compétition participent la Pologne, la Suisse, l'Allemagne et l'Italie. La catégorie U20 désigne les joueurs de l'âge de 20 ans et moins (nés entre le 1er janvier 1993 et le 31 décembre 1994). L'équipe suisse a remporté la victoire une fois, lors de la saison 2008-2009, et l'année passée c'est l'équipe d'Allemagne qui a triomphé.



CO: Mecz piłki nożnej Szwajcaria-Polska
KIEDY: piątek 11 października o godz. 18.00
ZA ILE: bilet wstępu 10CHF, wstęp wolny dla osób poniżej 16 lat
GDZIE: Stade du Bout du Lac, Le Bouveret (Valais)


wtorek, 8 października 2013

Szwajcaria od A do Z* La Suisse de A à Z

     A jak autostrada A1. 

Fot. wikipedia
     Tak nazywają się 383 km drogi o ograniczonej dostępności, która łączy wschodnią część Szwajcarii z zachodnią od granicy francuskiej do granicy austriackiej. Budowę tej autostrady rozpoczęto w 1960 roku i zakończono w 2001. Koszt budowy wyniósł 9 miliardów franków. Kwotę tę uzyskano wyłącznie z podatków od paliwa oraz ze sprzedaży winiety. Pomysł konstrukcji powstał na początku lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku, a projekt zdobył pozytywną ilość głosów w 1958r. Sześć lat później już oddano do użytku publicznego odcinek z Genewy do Lozanny, z okazji wystawy narodowej (Expo'64) w Szwajcarii, która miała miejsce właśnie w Lozannie. To jest najstarszy w Szwajcarii fragment krejowej autostrady. Dwadzieścia trzy lata później ukończony został odcinek Zurich i Sankt Margrethen. W tym czasie pojawił się zamiar zaniechania realizacji drogi od Berna do Lozanny wiodącej przez Morat i Yverdon, ale ostatecznie został odrzucony w powszechnym głosowaniu i droga łącząca Morat i Yverdon istnieje od 2001 roku.

***
     A comme l'autoroute A1. 

     Les 383 kilomètres de route réservés à la circulation et reliant l'est à l'ouest de la Suisse de la frontière française à l'autrichienne s'appellent l'A1. Sa construction a débuté en 1960 et fut terminée en 2001, pour un coût total de 9 milliards de francs suisses. La somme investie provenait des taxes sur les carburants et de la vignette automobile. Le projet de construction des autoroutes date des années 50 et ont pu commencer en 1958 grâce à une votation publique. Le tronçon Genève-Lausanne fut inauguré à l'occasion de l'Exposition nationale (Expo'64) de Lausanne. Ce tronçon est la plus ancienne partie d'autoroute de Suisse. 23 ans plus tard, l'axe Zürich - St. Margrethen fut achevé. Même s'il fut question d'abandonner la construction de l'autoroute entre Lausanne et Berne, via Morat et Yverdon, finalement elle fut terminée en 2001.

Pierwsze prace przy budowie autostrady A1
na odcinku Genewa-Lozanna
Fot. www.tcs.ch

Fragment budowy A1 - most nad Aubonne.
Fot. www.laliberte.ch/vaud/le-canton-de-vaud-c-etait-mieux-avant


Autostrada A1-Lavaux.
Fot. www.lake-geneva-switzerland.com/lausanne/
transportation-to-lausanne-in-switzerland/attachment/lausanne-12/
Znak drogowy oznaczający
w Szwajcarii autostradę


















Źródło* Source: wikipedia, www.notrehistoire.ch/video/view/405/



Zapoczątkowane właśnie przedsięwzięcie ma na celu zebranie informacji o Szwajcarii według alfabetu.
Voici un projet qui commence et qui a pour but de recueillir des informations sur la Suisse, selon l'ordre alphabétique. 

środa, 2 października 2013

Msze po polsku* Messe en polonais

     Msze w języku polskim w Neuchâtel odbywają się w drugą, trzecią i czwartą niedzielę miesiąca o godz. 11.30 w kaplicy szpitala La Providence, Faubourg de l'Hôpital 85. W czwartą niedzielę miesiąca o godzinie 10.30 mają miejsce zajęcia z katechezy dla dzieci w sali przy Rue Vieux-Châtel 6. 
     Jednocześnie informujemy o możliwości zaprenumerowania misyjnych „Wiadomości”. Prenumeratę można rozpocząć zgłaszając swoja chęć i podając adres pocztowy w emailu: pmk1950@gmail.com
Więcej informacji można znaleźć na stronie Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii polskamisja.ch. Obecnie strona jest modyfikowana, ale już za kilka tygodni powinna działać sprawnie i do wglądu zostaną udostępnione również archiwalne wydania „Wiadomości”. 
***
"Wiadomości", nr 492-493
wrzesień-październik 2012.
     La messe catholique en langue polonaise à Neuchâtel a lieu à 11h30 les deuxièmes, troisièmes et quatrièmes dimanche de chaque mois dans la chapelle de l'Hôpital de La Providence, Faubourg de l'Hôpital 85. Chaque quatrième dimanche du mois à 10h30 sont organisés des leçons de catéchisme pour les enfants, dans une salle à la rue Vieux-Châtel 6 à Neuchâtel. 
     Nous vous informons également qu'il y a la possibilité de recevoir le journal de la Mission Polonaise Catholique en Suisse „Wiadomości”. Pour effectuer votre commande, il faut s'inscrire et communiquer votre adresse postale par e-mail : pmk1950@gmail.com Vous trouverez plus d'informations sur le site polskamisja.ch  Pour l'instant celui-ci est en train d'être modifié, mais dans quelques semaines il sera disponible et vous pourrez y consulter les anciens numéros de „Wiadomości”.

wtorek, 1 października 2013

Wirtualne Neuchâtel* Neuchâtel virtuel

www.ne.ch
     Do użytku internautów kilka dni temu została oddana nowa szata graficzna kantonu Neuchâtel www.ne.ch. Wszystkie prace związane z modernizacją miały na celu zapewnić łatwy dostęp do informacji związanych z naszym kantonem (podatki, bezrobocie, szkolnictwo, zdrowie, kultura, transport miejski, oferty pracy, posiedzenie Rady Miasta, ubezpieczenie itd.), a nawet udostępnić statystyki kantonalne. Ulepszony portal zapewnia bezpośredni kontakt ze stronami poszczególnych gmin oraz do takich funkcji, jak guichet unique, tzw. „wirtualne okienko”, które umożliwia mieszkańcom Neuchâtel nie tylko załatwianie procedur urzędowych via Internet przez cały tydzień i przez dwadzieścia cztery godziny na dobę, ale również głosowanie on line. Osoby mające uwagi, sugestie, pytania i wnioski związane z funkcjonalnością strony mogą skorzystać w tym celu z formularza kontaktowego. 
     Poprzedni portal administracyjny został zaprojektowany i przeznaczony do użytku publicznego w 2001 roku. Wykonanie i doskonalenie obecnej strony trwało prawie dwa lata i kosztowało 220 tysięcy franków. Pozostałą kwotę z budżetu, który przewidział na tę operację 300 tysięcy franków przewidziano na usprawnianie portalu dostępnego na urządzeniach przenośnych.
Administracja kantonalna Neuchâtel istnieje w sieci od 1996 r.
***
     Depuis quelques jours, nous pouvons utiliser le nouveau site Internet du canton de Neuchâtel www.ne.ch. Tous les travaux nécessaires ont était effectués afin de faciliter l'accès aux informations concernant notre canton (impôts, chômage, éducation, santé, culture, mobilité urbaine, offres d'emploi, séances du Conseil d'État, assurances, etc.). Sur cette plateforme, nous pouvons aussi consulter les statistiques cantonales. Grâce au site, nous avons la possibilité de nous adresser directement aux communes ou d'utiliser le guichet unique qui permet d'exécuter les démarches administratives via Internet sept jours sur sept et vingt-quatre heures sur vingt-quatre ou même de voter. Un formulaire de contact peut être rempli pour toutes les remarques, suggestions et questions.
     L'ancienne version datait de 2001. La mise en ligne et l'amélioration du nouveau site ont duré près de deux ans et ont coûté CHF 220'000.-. Le reste du budget prévu (CHF 300'000.-.) est destiné au perfectionnement de la disponibilité sur les appareils mobiles. 
     L'administration cantonale est en ligne depuis 1996.