piątek, 31 października 2014

Z prochu powstałeś i ... * Homme, souviens-toi que tu es poussière et ...

www.theatlantic.com/health/archive/2014/10
/where-the-dead-become-diamonds/381038/
?single_page=true
     Algordanza” w języku retoromańskim znaczy: wspomnienie. Jest to również nazwa szwajcarskiej firmy założonej w 2004 r. w mieście Coire (Chur - kanton Gryzonia), która zajmuje się przeróbką prochów zmarłego w diament.
     Podstawą produkcji kamienia szlachetnego jest węgiel, który należy oddzielić od skremowanych prochów. W warunkach naturalnych proces krystalizacji węgla w diament wymaga trzech ważnych czynników: wysokiej temperatury, ciśnienia i kilku milionów lat. W warunkach laboratoryjnych czas wykonania zajmuje kilka miesięcy.
     Prace nad produkcją syntetycznych diamentów rozpoczęły się w pierwszej połowie ubiegłego wieku. Powstały w ten sposób „kamień” używano w narzędziach do cięcia. Następnie amerykańskie laboratoria opracowały technologię pozwalającą uzyskać z ludzkich prochów diament o różnej wielkości i o wartości od 1 do 1.5 karata. Koszt takiej usługi wynosi od 3 do 20 tys. Euro. Obecnie firmy, które zajmują się produkcją kamieni szlachetnych z ludzkich prochów znajdują się m.in. w Holandii, Wielkiej Brytanii, Japonii, Stanach Zjednoczonych. Algordanza posiada swoje biura w ponad dwudziestu krajach.
     Naszyjnik czy pierścionek?
     Za inspirację do dzisiejszej informacji posłużył artykuł z Arcinfo.ch z 29.10.2014: „Kiedy nasze prochy zamienią się w diament.

czwartek, 30 października 2014

Ogłoszenie! *Annonce !


     „Udzielę lekcji gry na fortepianie, oraz chętnie pomogę w ćwiczeniu. Ukończyłam studia licencjackie na Akademii Muzycznej w Krakowie, a obecnie studiuję w Haute école de musique de Genève, Site de Neuchâtel. Posiadam kwalifikacje pedagogiczne. Zajęcia w języku angielskim oraz polskim. 

     Kontakt: malwina.musiol@gmail.com
     Cena: 40 CHF / 45 min.”
***
     « Je donne des leçons de piano, en anglais et en polonais. Je donne également volontiers du soutien pour des exercices et pour l'apprentissage de cet instrument.
     J’ai fini mes études de Bachelor à l’Académie de Musique de Cracovie et je suis actuellement des études à Haute école de musique de Genève, lieu de Neuchâtel.
J’ai de plus des qualifications pédagogiques.
     Vous pouvez me contacter par e-mail: malwina.musiol@gmail.com
     Prix de la leçon de 45 minutes : CHF 40.00 »

wtorek, 28 października 2014

Spotkanie z Joanną Bator w Neuchâtel* Rencontre avec Joanna Bator à Neuchâtel

     Stowarzyszenie Polaków w Neuchâtel „PolNE” zaprasza bardzo serdecznie na spotkanie z pisarką Joanną Bator - publicystką, autorką powieści, opowiadań, prac naukowych, felietonistką i jurorką międzynarodowej Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego. 
     W tamtym roku pani Joanna otrzymała Nagrode Literacką Nike za powieść „Ciemnno, prawie noc”. W sierpniu tego roku polska pisarka została wyróżniona również w Szwajcarii, bowiem fundacja „Zamek w Leuk” przyznała jej nagrodę Spycher Literaturpreis za powieść „Chmurdalia”. 
     Nakładem wydawnictwa „Les Éditions Noir sur Blanc” ukazała się niedawno książka pt. „Piaskowa Góra” przetłumaczona na j. francuski -„Le Mont de Sable”, dostępna tutaj w księgarniach Payot oraz w czasie spotkania. 
     Po spotkaniu zapraszamy na poczęstunek. Wydarzenie potrwa od godz. 19.00 do 21.00
***
     L'Association des Polonais de Neuchâtel „Polne” a le plaisir de vous inviter à la rencontre avec Joanna Bator - l'écrivaine polonaise, femme de lettres, journaliste, l'auteur d'essais, de romans et de nouvelles. Elle fait partie du jury du Prix international Ryszard Kapuscinski. L'année passée, elle a reçu en Pologne le Prix littéraire Nike pour son roman „Ciemno, prawie noc”. En août dernier, Joanna Bator a reçu en Suisse le prix Spycher 2014 au Château à Loèche-les-Bains pour son livre „Chmurdalia”.
     Un livre de Joanna Bator, publié par „Les Editions Noir sur Blanc” et traduit en français „Le Mont de Sable”, est disponible dans les librairies Payot et aussi pendant notre rencontre. 
     La rencontre dure de 19h00 à 21h00 et est suivie d'un verre de l'amitié. Au plaisir de vous voir!

środa, 22 października 2014

Week-end 24-26.10, Neuchâtel

     Po co ustawiono ten wielki biały namiot na portowym placu przy poczcie? Kiedy będzie darmowy jarmark? Czy są jeszcze święta winobrania w okolicy? Na te i wiele innych pytań dotyczących nadchodzącego tygodnia odpowiadamy poniżej. A może by tak na mecz?
***
     À quoi sert cette grande tente blanche mise à la Place du Port, vers la poste? C'est quand le marché gratuit? Les fêtes de vendanges dans la région - il y en a encore? Nous répondons à ces questions et à d'autres concernant la fin de la semaine. Et si on allait voir un match?

1. Targi* New Port Expo

Wielki biały namiot na placu portowym to hala targowa, w której przez ponad tydzień odbędą się jedne z największych targów w Neuchâtel. Właśnie tutaj można będzie zobaczyć nowinki techniczne, kosmetyczne, spożywcze, motoryzacyjne oraz z innych dziedzin. Gościem specjalnym jest w tym roku wieś Charmey (FR), dlatego w tę niedzielę degustacje win i serów oraz koncerty będą związane z tą miejscowością. A w każdy wieczór koncerty i okazja na spożycie kolacji. Impreza zarówno dla dorosłych jak i dla dzieci.

GDZIE: Place du Port, Neuchâtel
KIEDY: otwarcie w piątek o godz. 18.30 do 21.00, w sobotę i niedzielę od godz. 11.00, a w tygodniu od godz. 14.00 do 21.00; restauracje w hali czynne od godz. 11.00 do godz. 1.00 w tygodniu, do godz. 2.00 week-end.
ZA ILE: wstęp wolny


2. Darmowy jarmark* Gratiferia

Kto by pomyślał, że doczekamy czasów darmowych jarmarków! Pierwsi wpadli na ten pomysł w Buenos Aires, idea szybko przeniosła się do Europy. Zasada jest prosta: każdy bezpłatnie oferuje rzeczy lub usługi. Doskonała okazja, żeby książki, ubrania, artykuły spożywcze, meble, zabawki, dekoracje itp. trafiły do nowego właściciela. Pod warunkiem, że są w dobrym stanie. Przynieście więc to, czego nie potrzebujecie lub przyjdzie znaleźć coś dla siebie. W programie też usługa fachowców dla właścicieli rowerów - darmowa naprawa usterek.

GDZIE: Fontaine de la Justice, rue de l'Hôpital, Neuchâtel
KIEDY: w sobotę od godz. 10.00 do godz. 18.00
ZA ILE: wstęp wolny
INFO: www.facebook.com/GratiferiaNeuchatel


3. Święto dyni* Fête de la courge

Z dyni możemy zrobić pyszne ciasto, zupę, placki, dekorację na Halloween, a z pestek olej. To i tak nie wszystko. Wystarczy odwiedzić zamek Valangin w tę niedzielę - zabawy dla dzieci, degustacje, zwiedzanie zamku itd.

GDZIE: zamek Valangin
KIEDY: w niedzielę od godz. 10.30 do godz. 17.00
ZA ILE: wstęp 5 CHF, w cenę biletu zabawy i konkursy dla dzieci itp.


4. Święto winobrania w Twann* Trüelete à Twann

„Trüel” to po prostu prasa do winogron, w niemieckojęzycznym dialekcie z okolic jeziora Bienne. „Trüelete in Twann” (po francusku "fête des pressoirs à Douanne”) to święto pras do winogron w miejscowości Twann i podobno jedno z największych wydarzeń w regionie. Trzy dni zabawy, degustacji, muzyki niecałe 28 km. z Neuchâtel w stronę Biel/Bienne.

KIEDY: w piątek od godz. 20.00, w sobotę i niedzielę od godz. 12.00
ZA ILE: wstęp wolny, możliwość zakupu kieliszka do degustacji „Brunnenapéro” w cenie 5 CHF


5. Mecz Neuchâtel Xamax FCS* Match Promotion League
Neuchâtel Xamax FCS-FC Stade Nyonnais
1:0

Nasza drużyna piłkarska w czerwono-czarnych barwach ma się dobrze, a na meczach pojawia się coraz więcej kibiców. Klub po wydarzeniach z 25 stycznia 2012 odrodził się i pod nowym kierownictwem awansował do 1 ligii promocji. Xamax od czasów założenia odniósł wiele znaczących zwycięstw, w tym został dwa razy mistrzem Szwajcarii (w 1987 i 1988 r.). Trzymamy kciuki za niedzielny mecz.

CO: mecz Xamax-Rapperswil Jona
GDZIE: Stade de la Maladière, Neuchâtel
KIEDY: w niedzielę o godz. 15
ZA ILE: trybuna północna 16 CHF, zniżkowe 14 CHF, dzieci do lat 16 wstęp wolny; trybuna wschodnia: 14 CHF, zniżkowe 14 CHF, dzieci do lat 16 wstęp wolny.
INFO: www.xamax.ch/index.php


Fot.: facebook.com/NuitduCourt
6. Noc filmów krótkometrażowych* Nuit du court métrage

Wydarzenie odbywa się w wielu miastach Szwajcarii, w tę sobotę czas na Neuchâtel. Projekcja obejmuje filmy krótkometrażowe szwajcarskich realizatorów. Mało tego, w programie tylko te filmy, które zostały nagrodzone na różnych znanych zagranicznych festiwalach. O jednym z takich filmów wspominaliśmy już tutaj:  Szwajcarski film w Warszawie, teraz jest okazja zobaczyć nie tylko ten, ale i wiele innych.

GDZIE: kino Studio, Faubourg du Lac 7, 2000 Neuchâtel
KIEDY: w sobotę od godz. 20.00
ZA ILE: bilet 25 CHF
INFO: www.nuitducourt.ch


7. Festiwal muzyki współczesnej o tendencji elektronicznej* Superette


Fot. facebook.com/lasuperettefestival
W tym roku festiwal świętuje swoje 10-lecie. Dużo ciekawych grup, głównie z Wielkiej Brytanii i Szwajcarii. Organizatorzy dodatkowo zachwalają: z okazji jubileuszu wystąpi ponad 50 artystów na pięciu scenach w mieście.

GDZIE: Case-à-Chocs, Centre d'Art Neuchâtel, Théâtre du Pommier
KIEDY: od czwartku do soboty
ZA ILE: przedsprzedaż 30 CHF, wieczór - 35 CHF, abonament na trzy dni w przedsprzedaży 80 CHF

czwartek, 16 października 2014

Rock w Neuchâtel* Rock à Neuchâtel

     Spory wkład w rozwój szwajcarskiej rock'owej sceny muzycznej ma grupa „The Rambling Wheels” z Neuchâtel. Zespół powstał ponad 10 lat temu i wydaje się cieszyć coraz większą popularnością. Grupa wystąpi dziś wieczór w sali koncertowej Case-a-Chocs (kazaszok) w ramach festiwalu „BBM 74”, który jest zorganizowany z okazji 20-lecia Blue Breath Music (Szkoły Muzycznej) w Neuchâtel. Przez trzy dni festiwalu zagrają głównie szwajcarskie grupy rock'owe, ale także muzycy pop oraz inni.

CO: rockowy festiwal BBM74
GDZIE: Case-à-Chocs, Quai Philippe-Godet 16, 2000 Neuchâtel
KIEDY: od 16 do 18 października 2014. W czwartek koncerty od godziny 18.30; w piątek i sobotę od godz. 19.30
ZA ILE: bilety w przedsprzedaży 21 CHF, na miejscu 26 CHF, zniżkowe: przedsprzedaż 16 CHF i 21 CHF,  abonament na trzy dni w przedsprzedaży 52 CHF, 68 CHF na miejscu, zniżkowe 42 CHF i 58 CHF. Dzieci do lat 14 wstęp wolny.
INFO: www.case-a-chocs.ch/agenda/2014/10
theramblingwheels.bandcamp.com/album/the-thirteen-women-of-ill-repute
***
     Pour le développement du rock suisse, une contribution fait sans doute le groupe de Neuchâtel „The Rambling Wheels”. Formés, il y a plus que 10 ans, leur popularité s’augmente de plus en plus. Ceux qui veulent venir les écouter, il y a une occasion ce soir à Case-à-Chocs. Le groupe joue dans le cadre du festival „BBm74”.
     Plus d'info: www.case-a-chocs.ch/agenda/2014/10
The Rambling Wheels

wtorek, 14 października 2014

Polska blogosfera w Szwajcarii* La blogosphère polonaise en Suisse

     Polska blogosfera zagraniczna ma się dobrze i jest bardzo aktywna. Przy dzisiejszej potędze internetu można zaryzykować stwierdzenie, że chyba nie ma takiego kraju, z którego nie można byłoby przeczytać bloga po polsku.
     Statystycznie wygląda to mniej więcej tak: w Anglii po polsku obecnie są publikowane 33 blogi, w Luksemburgu 2, w Pakistanie 2, w Kamerunie 1, z Republiki Południowej Afryki 1, ... oczywiście można kontynuować wyliczankę, ale skupmy się na naszym podwórku - Szwajcarii. Różnorodność podejmowanej tutaj tematyki jest ogromna, niektóre blogi są dwujęzyczne. W poniższym zestawieniu wzięto pod uwagę tylko blogi tworzone przez Polaków zamieszkałych na terenie Szwajcarii.
     Katalog polskich blogów w Szwajcarii, podzielonych wstępnie na dwadzieścia osiem względnych kategorii, prezentuje się więc następująco:

     1. Blogi o tematyce kulinarnej:
  2. Kreatywnie. Poświęcone dekoracji, wyposażeniu wnętrz, ozdoby, kartki, szycie, jednym słowem - rękodzieło:
     3. Emigranckie życie czyli blogi o życiu w Szwajcarii i wszystkich jego mniej lub bardziej praktycznych aspektach:
Fot. www.photoblog.com
     aniacwidak.blox.pl
     auslanderkawszwajcarii.com
     4. Nauka, nauczanie i doskonalenie języka angielskiego.
     
Fot. bellenaturephotos.over-blog.com
     5. Po męsku:

     6. Piłka nożna:
     miroslawtlokinski.pl
     frankfurt-main.blogspot.ch

     7. Rower
     rowerblog.pl

     8. Z perspektywy czarnego labradora
     enzowy.blogspot.ch

     9. Szkoła, studia:
     gutsypat.blogspot.ch
     niezgodna-maja.blogspot.ch
     w-ruchu.blogspot.ch
   
     10. O pisaniu powieści, opowiadań
     katarzynasikora.pl

     11. Dotyczący mody, stylizacji, trendy:
     jetsonstreet0.blogspot.ch
     wposzukiwaniuzaginionegostylu.blogspot.ch

     12. Muzyka przede wszystkim:
     katarzynarzymska.blogspot.ch
    
     13. Uroda, pielęgnacja, kosmetyki:

     14. Z perspektywy au-pair:
     cojawyprawiam.blogspot.ch
     mademoisellepolonaise.pl
     swiss-affair.blogspot.ch

     15. O finansach i ubezpieczeniu:
     niedrobna.wordpress.com
     szwajcarskie-ubezpieczenia.blogspot.ch

     16. Całkiem kulturalnie:
     kultura-po-szwajcarsku.blogspot.ch

     17. Pamiętnik motocyklistki:
     pamietnikmotocyklistki.blog.onet.pl

     18. Fotoblog
Zürich, Rathausbrücke 1835r.
     agnieszkamp.flog.pl
     zonia11.weebly.com

     19. Pokrzep się!
     pokrzepnik.blogspot.ch

     20. Idziemy w Alpy
     agaibob.blogspot.ch
     decgrzegorz86.wordpress.com
     via-szwajcaria.blogspot.ch

     21. Między Francją a Szwajcarią:
     miedzy-francja-a-szwajcaria.blogspot.ch
   
     22. Nie tylko macierzyństwo
     gazela.tv
     paparentaladvisory.com

     23. Bądź fit!
     facebook.com/fitblogerka

     24. Jestem Au-Pair
     my-swiss-paradise.blogspot.ch
     
     25. Garść blogów, w których wpis nie pojawił się już od ponad roku (2014):
     suissette.blog.onet.pl
     szwajc.blogspot.ch
     tajniak001.blogspot.ch

   26. Mimo że blog nie jest już aktywny (bo już spełnił swoje zadanie), to jednak zasługuje na wyszczególnienie. Dotyczy szkolenia w Swiss Aviation Training:
     flyingswissmade.wordpress.com
     
     27. A także takie, w których autorzy przedstawiają przeprowadzkę ze Szwajcarii:

   28. Na zakończenie publikujemy video blogi (vlogi) o Szwajcarii z serwisu Youtube prowadzone przez:
     
     Agnieszka M.P.:www.youtube.com/channel/UCutr-z-CpWTDKdUJfWt6JyA
     Emigranda TV: www.youtube.com/watch?v=Y6axS-CXbDk
     fitblogerka: www.youtube.com/channel/UCplUeirLkVOWfP_kAtQWweA
     Kraina Yarpenna: www.youtube.com/channel/UC5y0FvvfInWTbuUeLXt_2cQ
     Marta Domańska: www.youtube.com/watch?v=3HwXVSmvoU8
     58marysienka: www.youtube.com/watch?v=n3HkV1RN2mo&list=
***
     Voici une courte présentation des blogs écrits par les Polonais en Suisse. La plupart sont en langue polonaise et nous témoignent des réflexions des Polonais après leur déménagement en Suisse. 
     La variété de sujets traités est très vaste, on y trouve des blogs culinaires, photographiques, décrivant le quotidien en Suisse, la politique, les voyages, le travail, l’histoire, l’amour etc. Certains ne sont plus actifs (malheureusement), certains depuis quelques temps et il y en a d'autres qui viennent d’être créés. Dans ce registre sont pris en considération seulement les blogs d'auteurs qui vivent en Suisse.

środa, 8 października 2014

... i że cię nie opuszczę aż do śmierci* ... jusqu'à ce que la mort nous sépare

Nagrobek Georges'a Golembiowski'ego
     Cmentarz w Pully, około 3 km od Lozanny. Przy głównej alei, obok pomnika słynnego szwajcarskiego generała Henri Guisan uwagę przykuwa grób z białego marmuru z polskim nazwiskiem.
     Wyryty w języku francuskim napis informuje: „Georges Golembiowski, 1907 – 1943. Wyznawał zasadę: nieść pomoc bliźniemu nie oczekując w zamian ani uznania, ani wynagrodzenia. Dołączyłem do tych, których kochałem”. Mogiła jest zadbana, znicze są często zapalane, upłynęło już ponad 70 lat. Pamięć w Szwajcarii o tajemniczym panu Gołembiowskim dodatkowo podtrzymuje nagroda ufundowana w 1945 roku przez jego matkę dla jednego z najbardziej renomowanych liceów w Lozannie - Gymnase de la Cité Lausanne. Prestiżowe wyróżnienie jest co roku przyznawane dla najlepszego ucznia z klasy maturalnej za najwyższą średnią ocen „bez względu na kolor skóry, narodowość czy religię”.
     Georges, lub Jerzy (jak kto woli) wywodził się z zamożnej rodziny. Ojciec Władysław był majętnym i wpływowym Polakiem, zaś matka Nina pochodziła z bogatej rodziny z Turkmenistanu, mieszkali w Yverdon-les-Bains (VD). Jerzy studiował na wydziale prawa uniwersytetu w Lozannie. Przystojny, inteligentny, zawrócił w głowie niejednej kobiecie, podobno nawet aktorce z samego Hollywood - Barbarze Hutton. Swoją prawdziwą i jedyną miłość poznał jednak w Warszawie - była nią Loda Halama, jedna z najsłynniejszych polskich tancerek dwudziestolecia międzywojennego, zwana polską Józefiną Baker. Urzekła go jej inteligencja, talent, żywiołowość, uroda, zaś oboje podzielali pasję do tańca i podróży. Poznali się dość prozaicznie - przedstawiła ich sobie siostra Lody. 
Loda Halama i Georges Golembiowski
http://nie-wierzcie-zegarom.blogspot.ch/2013/10/
     Ślub wzięli jesienią. Czasy wtedy smutne i strasznie niepewne, bo to było zaraz po wkroczeniu wojsk III Rzeszy do Warszawy. Georges Gołembiowski był drugim mężem Lody Halamy. Jej pierwsze małżeństwo z hrabią Dembińskim, zawarte bardziej w wyniku młodzieńczego zauroczenia trwało tylko dwa lata. Loda pozostała w dobrych stosunkach ze swoim pierwszym mężem na tyle, że został on świadkiem na jej ślubie z Jerzym. Zaraz po weselu wyjechali do Szwajcarii i choć mogli tu pozostać, szybko podjęli decyzję o powrocie do okupowanej Warszawy i od razu zaangażowali się w działalność konspiracyjną. 
     Loda pracowała w Radzie Głównej Opiekuńczej przy PCK, opiekowała się rannymi żołnierzami (m.in. tymi z obrony Westerplatte, którym brawurowo uratowała życie uniemożliwiając Niemcom wywiezienie ich do obozów). Zdobywała również zaopatrzenie dla osieroconych i biednych dzieci. Jerzy natomiast nabył hurtownię chemikaliów i wykorzystując swoje wpływy został informatorem AK. W 1940 roku na świat przyszedł Georges junior. Idylla małżeńska kwitła, ale nie doczekała końca wojny. Latem 1943 roku Golembiowski został postrzelony podczas napadu na jego firmę. Okoliczności zdarzenia pozostają do dziś niewyjaśnione. Pomoc przyszła na czas, ale mimo największych wysiłków, niewiele dało się już zrobić. Postrzał w głowę spowodował częściowy paraliż, Jerzy najpierw stracił mowę. Loda czuwała przy łóżku dzień i noc, ciesząc się jak dziecko z każdej oznaki życia męża. Kiedy się obudził po raz ostatni, miał siłę tylko pocałować rękę żony z obrączką. Pogrzeb odbył się w dniu imienin Lody. 
     Matka Georga zawsze miała żal do synowej, którą winiła za śmierć syna. Wprawdzie Loda po tragedii przez jakiś czas pozostała z synem w Szwajcarii, gdzie organizowała imprezy charytatywne dla PCK, to w końcu jednak wyjechała do Anglii. Powodem była opieka nad Jerzym juniorem. Teściowa starała się odizolować wnuka od matki.
     Loda wyszła za mąż jeszcze trzy razy – były to małżeństwa fikcyjne i bezdzietne, chodziło jej o pozyskanie pozwolenia na pobyt w Anglii i Stanach Zjednoczonych.
Od lewej: Loda Halama, jej wnuczka Melody, Marta Halama (matka Lody)
i Georges Golembiowski junior.
Fot. Stolica: warszawski tygodnik ilustrowany, nr 38, 1979, s. 9
***
     Au cimetière de Pully (près de Lausanne) nous pouvons trouver une tombe avec un nom polonais, celle de Georges Golembiowski. Un prix porte son nom. Celui-ci a été crée par sa maman, Madame Nina Golembiowski, en souvenir de son fils Georges, mort en 1943 à Varsovie. Il est destiné à récompenser „sans distinction de race, de nationalité ou de religion” un élève de classe terminale qui a obtenu une des meilleures moyennes générales. Ces informations nous ont servi à reconstituer brièvement l'histoire de ce fameux Monsieur et son amour pour Loda Halama - une des danseuses polonaises les plus connues, appelée „La Josephine Baker de Pologne”. 
     Quant à Georges, il étai issu d'une riche famille - son père était Polonais et sa mère venait de Turkménistan. Loda et Georges - leur amour passionnant et unique est brisé par la mort de Georges, tué à Varsovie pendant la Deuxième Guerre mondiale. Ils ont eu un enfant - Georges junior.
Źródło/source: nie-wierzcie-zegarom.blogspot.ch/2013/10/loda-halama.html
„Stolica: warszawski tygodnik ilustrowany”, nr 38, 1979, s. 9.

czwartek, 2 października 2014

Week-end 3-5.10, Neuchâtel

     Podobno koniec tygodnia ma być u nas ciepły i słoneczny. Pora roku i pogoda sprzyjają grzybobraniu, nieprzypadkowo więc dwie regionalne imprezy w sobotę i niedzielę będą poświęcone właśnie grzybom. Ogólnie temat „grzyby w Szwajcarii” zasługuje na osobną uwagę, choćby ze względu na powodzenie wśród miejscowych i wysyp w tutejszych lasach takich grzybów jak lejkowiec (skórzak, trąbka), purchawki białe czy boczniaki, gdy na przykład rydz jest tutaj generalnie prawie wcale nieznany. 
     Dziś przy okazji wspomnijmy tylko, że w niektórych kantonach jak np.: w Neuchâtel, Zug, Valais nie ma żadnych ograniczeń w grzybobraniu. W większości jednak istnieją limity zarówno co do gatunku grzybów oraz do ilości zbioru (przeważnie 2kg.). Wykaz ograniczeń odnośnie do kantonów: www.vapko.ch/protection-des-champignons/restrictions-cantonales-et-communales.
     Ważna i zarazem ciekawa informacja dla amatorów grzybobrania, którzy mimo dobrej znajomości tematu jednak mają wątpliwości co do zebranych tutaj grzybów. Na terenie całej Szwajcarii są miejsca, w których dyżury pełnią wykwalifikowani grzyboznawcy. Sprawdzanie jest bezpłatne, lista grzyboznawców w danym kantonie jest do wglądu tutaj: www.vapko.ch/lieux-et-places-de-controle, wystarczy wpisać miejscowość. W niektórych przypadkach trzeba zadzwonić i się umówić. A i jeszcze jedno: lista grzybów objętych ścisłą ochroną w Szwajcarii: www.vapko.ch/protection-des-champignons/liste-des-especes-protegees
     Wróćmy jednak do tematu. Co nas czeka na koniec tygodnia?
***
     Apparemment la fin de la semaine sera chaude et ensoleillée chez nous. Le temps idéal pour la cueillette des champignons et ce n'est pas par hasard que deux fêtes ce samedi et ce dimanche sont liées aux champignons. Généralement, le sujet „Les Champignons en Suisse” mérite une note séparée, surtout par la popularité des variétés comme la pleurote, la trompette de la mort ou la vesse de loup contrairement au lactaire délicieux par exemple si populaire en Pologne. Aujourd'hui, dans certains cantons comme Neuchâtel, Zoug ou le Valais il n'y a pas des réglementation concernant la récolte des champignons. Mais dans la plupart des cantons il existe des prescriptions concernant les espèces protégées et le poids de la cueillette autorisée (en général 2 kg.). Voici la liste des cantons: www.vapko.ch/protection-des-champignons/restrictions-cantonales-et-communales.
     Information importante et intéressante pour les amateurs de cueillettes qui ne sont pas sûrs et certains de la comestibilité de champignons ramassés: il existe dans toute la Suisse des lieux de contrôle où nous pouvons ramener nos champignons. Le contrôle est gratuit, la liste se trouve ici: www.vapko.ch/lieux-et-places-de-controle
Encore la liste des champignons protégés en Suisse: www.vapko.ch/protection-des-champignons/liste-des-especes-protegees
     Mais revenons au sujet!

1. Święto Jesieni* Fête d'automne 

W programie wystawa grzybów, stoiska z jedzeniem, piciem i muzyką. I jeszcze zabawy dla dzieci, przedstawienie teatralne w malowniczym kadrze Ogrodu Botanicznego. Również jedno z miejsc, gdzie można przynieść grzyby do kontroli.

GDZIE: Jardin botanique, Pertuis-du-Sault 58, 2000 Neuchâtel 
KIEDY: w niedzielę od godz. 11.00 do godz. 17.00 
ZA ILE: wstęp wolny 


2. Wieczór lub dzień w Obserwatorium* Soirée ou journée d'observation

Obserwatorium w Neuchâtel
Fot. www.optware.ch/papers/tv8/
pratique_nom18.htm
Czy byliście już w obserwatorium w Neuchâtel? Czas nadrobić zaległości. W programie nie tylko obserwacja gwiazd, ale również Słońca. Czemu nie, biorąc pod uwagę możliwość skorzystania z profesjonalnego sprzętu do obserwacji oraz wyjaśnień fachowców.

GDZIE: rue de l'Observatoire 58, 2000 Neuchâtel
KIEDY: obserwacja gwiazd w piątek od godz. 20.00; obserwacja Słońca w sobotę od godz. 12.00 do godz. 14.00
ZA ILE: wstęp wolny, dobrowolna składka
INFO: www.astrosurf.com. Rezerwacja na wieczór obserwacyjny pod nr tel: 032 861 51 50 (Alice Jacot-Descombes); rezerwacja na obserwację Słońca pod nr tel: 079 502 87 38 (Delio Macchi) Obserwacje zależą od pogody, dlatego wskazane doinformowanie się godzinę przed seansem pod nr tel: 032 857 23 86; observatoire.neuchatel@gmail.com


3. Wystawa grzybów* Exposition de champignons  

Dwa dni poświęcone grzybom, gatunkom i potrawom z grzybów. Podczas imprezy możliwość skorzystania z rad i wskazówek tutejszych grzybiarzy. Wydarzenie dla całej rodziny. 


GDZIE: Grande Salle, Bevaix
KIEDY: w sobotę od godz. 10.00 do 21.00, w niedzielę od godz. 10.00 do 17.00
ZA ILE: wstęp 3 CHF, dzieci do lat 16 wstęp wolny


4. Święto wina w Cortaillod* Fête de la Vendange de Cortaillod

Winobranie w Szwajcarii już się zaczęło. Tym bardziej jest to okazja do zorganizowania święta wina. Teraz czas na wioskę Cortaillod, położoną nad jeziorem. Dużo muzyki, koncertów, loteria, defilady, stoiska z artykułami nie tylko spożywczymi.

GDZIE: centrum Cortaillod
KIEDY: w piątek od godz. 18.00 do godz. 2.00, w sobotę od godz. 10.30 do godz. 2.00, 
ZA ILE: wstęp wolny 
INFO: www.fdvcorta.ch; w tym roku w drodze do domu można skorzystać z darmowych busów: odjazd z Arrêt du Temple o godz. 0.30 i 2.45 do Boudry, Bevaix, Gorgier, St-Aubin. W kierunku Areuse, Colombier, Auvernier, Peseux, Neuchâtel, Chaumont odjazd o godz. 1.15 i 3.15 z przystanku Bas-de-Sachet et Chanelaz.


5. Wyprzedaż w Temple du Bas* Vente au Temple du Bas

W programie pchli targ, stoiska z książkami, loteria. Po drodze na zakupach w mieście zawsze można wstąpić. Organizuje parafia protestancka w Neuchâtel.

GDZIE: Temple du Bas, Neuchâtel
KIEDY: w sobotę od godz. 9.00 do 16.30
ZA ILE: wstęp wolny

Zagadka fotograficzna września * Devinette photographique de septembre

Zagadka września dotyczy centrum miasta Neuchâtel. Pytanie brzmi: co przedstawia to zdjęcie? Pierwsza prawidłowa i dokładna odpowiedź zostanie nagrodzona.
***
La devinette de septembre concerne le centre de la ville de Neuchâtel. La question est la suivante: que représente cette photo? La première réponse précise et correcte remportera un cadeau.